De Kritische Innerlijke Stem

Je kent het wel: Je moet iets doen wat je spannend vindt zoals solliciteren, een telefoontje plegen naar die ene persoon… En ineens ga je twijfelen ”Wat moet ik zeggen? Wat als…. Kan ik dit wel?” Dát is je kritische stem. Een stem die altijd bij jou aanwezig is en die jou graag vertelt hoe het zou moeten, wat je moet kunnen en wat je vast en zeker fout gaat doen.

Ik neem je mee in de kritische innerlijke stem, de hoge eisen en denkfouten die naar voren komen in ons hoofd. Ook vertel ik je hoe je jouw kind kunt helpen om deze kritische stem weg te sturen of in ieder geval minder hard kunt laten klinken om vervolgens een zachte, empathische stem ernaast te kunnen krijgen.

Strenge Eisen

Wanneer een vriend(in) zou vertellen dat hij iets stoms heeft gezegd tijdens een sollicitatiegesprek, het niet goed ging en zeker weet dat hij niet wordt aangenomen. Hoe zou jij dan reageren? Waarschijnlijk empathisch, zacht en troostend. Je zou iets kunnen zeggen in de trant van “ik weet zeker dat je het goed hebt gedaan, jij bent goed in wat je doet, sterk in communiceren en als ze jou niet willen is dat voor hen een gemis.“

Maar wat nou als je zelf net van een sollicitatiegesprek afkomt en het gevoel hebt dat het niet zo super ging? Kun jij dan ook empathisch voor jezelf zijn? Jezelf blijven supporteren en aanmoedigen? Of komt dan die kritische stem naar voren en geeft je groot gelijk. Hij doet er zelfs nog een schepje bovenop: “nee dat wordt niets, je hebt het verpest, jij kunt jezelf ook niet verkopen. Daar gaat je carrière, moet je nog langer op deze plek blijven werken. Goed gedaan hoor!“

Piekeren

Deze stem zorgt ervoor dat je blijft piekeren. Telkens weer terugdenken aan het gesprek, over wat je hebt gezegd en vooral wat je had moeten zeggen. Of aan die toets waarvan je dat ene antwoord niet meer wist, de klas uitliep en het ineens wel wist. Dom, dom, dom.

Wanneer je ook nog eens perfectionistisch aangelegd bent, kan dit enorm in de weg gaan zitten. Er is nog weinig ruimte over om juist te kunnen focussen op hetgeen wat wél goed ging. En ook denkfouten sluipen erin. Sombere en of depressieve gevoelens kunnen op de loer liggen.

Wat wil die kritische stem?

Ieder mens wil geaccepteerd, gewaardeerd en aardig gevonden worden. Je wilt het goed doen voor de ander, waarbij je jezelf al snel onderuit haalt.

Wat helpt bij een kritische stem?

Jezelf blijven uitdagen en het opdoen van succeservaringen na inspanningen helpt ieder mens het vertrouwen op te bouwen dat het uitdagende situaties het hoofd kan bieden. Jij laat juist aan jezelf zien dat je het kunt of in ieder geval probeert, met empathie en zachtheid. Onthoud (en leer je kind) dat je altijd invloed hebt op je eigen gedachten en acties.

Wat belangrijk is, is dat je kind zich bewust is van wat de invloed van de innerlijke stem is, de zelfspraak. Geef deze stem een naam, hoe ziet deze eruit, hoe klinkt de stem? Laat je kind een plaatje zoeken op internet of laat het de stem tekenen.

Bij Acceptance & Commitment Therapy gebruiken we een uil als kritische innerlijke stem. Samen gaan we opzoek naar hoe deze uil eruit ziet, hoe deze klinkt als het tegen het kind praat. Zo gaat de kritische stem meer leven en kan er beter afstand van genomen worden, met een dosis humor.

Schrijf samen de gedachten van je kind op en kijk of er bepaalde gedachten steeds terugkomen. Luister naar de gedachten van je kind en ga samen na of hier denkfouten in voor komen. Zo ja, welke? Kloppen deze gedachten wel of kun je deze mogelijk uitdagen? In mijn blog over denkfouten lees je hier meer over. >>

Kinderen hebben hierin oefening en het goede voorbeeld nodig. Wees je dus ook bewust van je eigen kritische stem.

Gedachten spiraal

Bij ACT wordt ook de term defusie gebruikt. Dit betekent letterlijk uit elkaar halen. Het is een interventie waarbij je afstand neemt (zoals bij de uil) en ruimte kunt maken. Wanneer je in een gedachte trechter terecht bent gekomen is het soms lastig om je niet helemaal mee te laten sleuren in alle gedachten en gevoelens. Maar onthoudt: gedachten blijven gedachten en je bént niet je gedachten. Met defusie leer je op een afstandje naar je gedachten kijken en leer je om gedachten niet direct voor waarheid aan te nemen.

Wil je meer te weten komen over ACT of de kritische stem? Blijf me dan volgen voor meer informatie op sociale media. Wil je geen blog meer missen? Schrijf je dan in voor de waardevolle You&Me inspiratie mail. 

Lieve groet,