Hoogbegaafdheid en de ontwikkeling

Hoogbegaafde kinderen kunnen soms het gevoel krijgen dat ze er niet bij horen of dat ze ‘anders’ zijn. Dit wordt meestal als negatief ervaren zoals uitgesloten worden. Dit knaagt aan het sociaal zelfbeeld van het kind. Ze lijken zowel thuis als op school overal net buiten te vallen (Webb et al., 2013).

Voor ouders ligt er een grote uitdaging o.a. doordat hoogbegaafde kinderen zich vaak asynchroon ontwikkelen. Dit is ook erg verwarrend voor het kind zelf. Wat een asynchrone ontwikkeling is vertel ik je in dit blog. 

Asynchrone intellectuele en emotionele rijping bij hoogbegaafde kinderen

Asynchrone ontwikkeling betekent dat je kind op sommige vlakken heel vlot is en verder dan leeftijdsgenoten, terwijl op andere vlakken je kind zich juist gedraagt passend bij de leeftijd. Een voorbeeld: je kind van 8 jaar heeft interesses passend bij een 10-11 jarige, maar het lukt hem nog niet om een ruzie op te lossen. Een ander voorbeeld: je kind van 6 praat over computerprogramma’s en kan complexe puzzels oplossen, maar wil nog wel ingestopt worden ‘s avonds in bed met een knuffel (Webb et al., 2013).

Het is dan ook begrijpelijk dat wanneer een kind wel de fysieke krachten snapt achter een natuurramp zoals orkanen, maar de emotionele weerbaarheid niet heeft zoals volwassenen om om te gaan met de tragiek en vergaande gevolgen. Dat verklaart ook waarom het soms zo verwarrend kan zijn (Webb et al., 2013).

Asynchroniteit tussen intellectuele en praktische vaardigheden

Het komt vaak voor dat jonge hoogbegaafde kinderen gefrustreerd raken doordat hun vingers niet doen wat hun geest wil dat ze doen. Ze kunnen visualiseren hoe het eindproduct moet zijn maar, de fijne motoriek is nog niet genoeg ontwikkeld om het ook echt te maken. Dit kun je vaak zien bij het tekenen of knutselen. Het resultaat is niet wat ze hadden gevisualiseerd, het lukt niet en er komt een hoop frustratie naar boven, tot het verscheuren of bekrassen van de tekening (Webb et al., 2013).

In de blogs die volgen over hoogbegaafdheid zal ik meer in gaan om sterke emoties en uitingen hiervan.

Meten van hoogbegaafdheid

Tot slot de vraag of je hoogbegaafdheid kunt meten. Een intelligentietest kan waardevolle informatie geven over de potentieel aanwezige vaardigheden en beperkingen van een kind. IQ scores beschrijven echter maar een deel van het plaatje. Het gedrag van kinderen zegt ook veel over hun latere mogelijkheden. Ook persoonlijkheid, interesses, vaardigheden en temperament hebben invloed. Meegenomen moet worden dat er, zoals ik hierboven aangaf, veel asynchroniteit in de ontwikkeling te zien is; goed in lezen, niet goed in rekenen, sterk verbaal, maar geen ruimtelijk inzicht, sterk intellectueel, maar niet motorisch (Webb et al., 2013).

Deze grote verschillen in ontwikkelingsniveau binnen eenzelfde kind hebben grote gevolgen voor het lesprogramma van het kind en voor de cijfers die het haalt. Daarom is het ook zo belangrijk om hier inzicht in te hebben, om er vervolgens op in te kunnen spelen in samenwerking met o.a. de school (Webb et al., 2013).

Wil je meer te weten komen over hoogbegaafdheid? Blijf me dan volgen voor meer informatie op sociale media en er komen meer blogs aan.

Lieve groet,